Nie dać się zdominować fobii – jak leczyć paniczny lęk?

W zależności od konkretnych badań, źródła wskazują, że fobie, czyli jedne z najcięższych zaburzeń lękowych, dotyczą 5% albo nawet 20% mieszkańców Ziemi. Patologiczny, irracjonalny lęk może wiązać się z rozmaitymi przedmiotami i zjawiskami. Do najpopularniejszych należą m.in. agorafobia, czyli lęk przed otwartymi przestrzeniami, arachnofobia, czyli lęk przed pająkami, klaustrofobia, czyli lęk przed ciasnymi pomieszczeniami i akrofobia, czyli lęk wysokości. Mimo że niektóre lęki osobom postronnym wydają się kuriozalne, w rzeczywistości każda fobia stanowi utrudnienie w codziennym funkcjonowaniu. To wystarczający powód, by spróbować ją pokonać. W tym celu najlepiej jest skorzystać ze specjalistycznej pomocy psychiatrycznej.

Diagnoza i leczenie fobii
Leczenie fobii może przyjmować różne formy. Na podstawie gruntownego wywiadu, lekarz prowadzący musi dobrać najlepsze metody, które jego zdaniem przyniosą oczekiwane efekty, nie pogarszając stanu pacjenta. By metody leczenia były optymalne, poza samą rozmową, niezbędne bywają badanie psychiatryczne. Sprawdzają się one głównie w nieoczywistych przypadkach, gdy paraliżujący lęk nie jest związany z konkretnym, łatwym do określenia obiektem. Do najpopularniejszych metod walki z fobiami należą:
– desensytyzacja, czyli odwrażliwianie
– terapia implozywna
– modelowanie
Przy silnych objawach lękowych, poza samą psychoterapią, stosuje się farmakoterapię, która pomaga ograniczyć lęk, dając choremu szansę na bardziej racjonalną ocenę sytuacji, w jakiej się znajduje.

Desensytyzacja
Metoda odwrażliwiania polega na łagodzeniu reakcji chorego na doznania wzbudzające lęk. Składa się z trzech etapów. Pierwszy z nich to rozluźnienie pacjenta i wprowadzenie go w stan relaksacji. Następnie ustala się hierarchię lęków, w której pacjent określa, które sytuacje lub obiekty są dla niego najbardziej, a które najmniej przerażające. W trzeciej fazie taka hierarchia pozwala na stopniowe oswajanie się z tym, co wzbudzało lęk, poczynając od pokonywania najmniejszych przeszkód.

Terapia implozywna
Nazywana też „skokiem na głęboką wodę”, jest najbardziej ekstremalną metodą, której wprowadzenie musi być dokładnie przemyślane przez psychiatrę, by nie odniosło przeciwnego skutku i nie pogorszyło stanu pacjenta. Ponadto wymaga ona dużego zaufania do terapeuty, co oznacza, że niezbędne są wcześniejsze, długotrwałe rozmowy o lęku. Metoda polega na ekspozycji pacjenta na bodziec powodujący u niego lęk. Brak możliwości ucieczki przed tym, co go przeraża, ma uświadomić irracjonalność lęku i pokazać, że styczność z czynnikiem wywołującym panikę, nie powoduje żadnych szkód.

Metoda modelowania
Metoda ta wywodzi się z terapii poznawczo-behawioralnej, która opiera się na przekonaniu, że dokładne poznanie danej sytuacji, pozwala zweryfikować indywidualne odczucia i zmienić swoje reakcje. Często korzysta się w niej z demonstracji, polegających na pokazywaniu pacjentowi, jak ktoś inny bez problemu radzi sobie z tym, co wydawało się przerażające. Pacjent, widząc, że nikomu nic się nie dzieje, może przekonać się o irracjonalności swojego lęku.